Deze dagen viert het Joodse volk hoe het ontsnapte aan het vernietigingsplan van Haman, ten tijde van de ballingschap in Perzië. Daarbij speelde het Joodse meisje Hadassa/Esther de hoofdrol. Het Bijbelboek Esther, dat deze wonderlijke geschiedenis van Poerim beschrijft, is voor gelovigen soms een lastig Bijbelboek, omdat God er helemaal niet in wordt genoemd. Maar misschien ligt daarin juist wel dé boodschap van het boek Esther: dat zelfs in complete onzichtbaarheid, God toch heel actief waakt over Zijn plan, en dat in detail volvoert.
De geschiedenis speelt zich af in de Perzische hoofdstad Susan, een kleine 500 jaar voor Christus. Het Perzische rijk had de heersende positie van Babel overgenomen. Sommige Joden waren in de tijd van Ezra en Nehemia teruggekeerd naar Jeruzalem, maar vele anderen leefden nog in de ballingschap. Daar waren zij een minderheid die nu ook nog werd bedreigd met uitroeiing. De vorst Haman, die door koning Ahasveros tot een hoge positie was verheven, zocht een manier om ‘alle Joden in het koninkrijk weg te vagen´. (Esther 3:6) Als je bedenkt dat ook de Joden in Jeruzalem behoorden tot de Joden in het koninkrijk van Ahasveros, ging het hem dus om een plan voor de vernietiging van het complete Joodse volk! Moet je voorstellen: als dat plan geslaagd zou zijn, zouden Gods beloften aan Abraham niet uit zijn gekomen, zou de Messias nooit geboren kunnen zijn, zou er geen Jezus en geen Evangelie kunnen zijn voor de wereld, en hadden wij hier nu nog steeds Wodan, Donar of andere Germaanse goden gediend. En bedenk daarbij ook dat er menselijk gesproken niets in de weg stond om het vernietigingsplan van Haman uit te voeren. Hij had namelijk een bijzonder verheven positie ontvangen van koning Ahasveros.
Maar dan komt het mooie van het boek Esther. Nog voordat Haman op het toneel verschijnt (hoofdstuk 3), is God onder de oppervlakte al bezig met het tegenhouden van de vernietiging van het Joodse volk. (hoofdstuk 2) Hij doet dat door Esther een plek aan het hof te geven. Nee, we lezen inderdaad niet letterlijk over God, maar het verhaal is zo bijzonder, dat het wel moet zijn geregisseerd vanuit de hemel. Want kan je het toeval noemen dat precies op het juiste moment koningin Vasti weigert om op het feest van de koning te komen, waardoor er wordt besloten een níeuwe koningin te kiezen? Is het toeval dat die nieuwe koningin een Jóóds meisje blijkt te zijn en dat zij ook precies familie is van Mordechai die in de burcht Susan woont? Is het toeval dat juist deze Mordechai het gesprek over een complot tegen de koning afluistert, waardoor de koning hem later een gunst wil bewijzen? En zo zou ik kunnen doorgaan met een lange reeks aan ‘toevalligheden’ die er uiteindelijk toe leiden dat Esther het vernietigingsplan van Haman aan de koning kan vertellen, die op dat moment al in zijn hart is voorbereid om te luisteren naar haar.
De kleine kans op aaneenrijging van zoveel ‘toevalligheden’, laat zien dat het dus geen toeval is, en dat God onder de oppervlakte heel actief betrokken is. Zelfs voordat Haman nog maar dénkt over de vernietiging van het Joodse volk, zijn Esther en Mordechai al helemaal in stelling gebracht door Hem om dit plan te verijdelen. Het boek Esther laat ons zien wat geloof is. Een ongelovige zal het toeval noemen dat de vernietiging van het Joodse volk op het nippertje is voorkomen. Maar een gelovige ziet de onzichtbare hand van God in dit alles. En dat is ook voor onze tijd zo belangrijk. Als christenen moeten we niet teveel bezig zijn met de ‘vernietigingsplannen’ van de duivel in deze wereld. Het is veel belangrijker wat Gods plannen zijn (over rechtvaardig oordeel en herstel), omdat die hoe dan ook in vervulling zullen gaan, juist als ze totaal lijken te mislukken. En omgekeerd, de wereldse plannen die met het menselijke oog uit lijken te gaan komen, kunnen in een fractie van een seconde als een zeepbel uit elkaar spatten. En daarom zouden we ons veel meer moeten voeden met de Bijbel dan met het nieuws.
Wat ook belangrijk is, is om bereid te zijn je plaats in te nemen in Gods plan, ook als het gevaarlijk is. Mordechai drukte het Esther op het hart: ‘Als jij zal zwijgen, zal er op een andere manier verlossing komen, maar wie weet of niet juist jíj voor een tijd als deze hier bent geplaatst!’ (Esther 4:14) Ja, als je het zó ziet, dat Gód Zelf je in die omstandigheden heeft geplaatst, wordt alles anders. Dan wordt de moeilijke weg een eervolle weg, dan is niet meer mijn eigen kracht belangrijk, want Hij is aan het werk. En er is geen onzekerheid meer over de uitkomst. “Heer, laat mijn moedeloosheid plaatsmaken voor nieuwe levenslust, omdat Uw plan vast staat!”
Mijn lievelingslied is het Joodse lied ‘Vehishe amda’. Dat lied beschrijft zo mooi dat er vele vijanden zijn opgestaan om Gods volk te vernietigen, maar dat Hij hen elke keer uit hun hand redde. Er zijn meerdere momenten geweest in de Bijbelse geschiedenis dat Gods verbondslijn, die loopt richting de geboorte van Jezus, bijna doorgeknipt leek te worden, en er zijn veel momenten geweest dat het voortbestaan van het Joodse volk aan een zijden draadje heeft gehangen. Maar het is eigenlijk net als een professionele motorcoureur, die laat zien dat hij op zijn achterwiel over een smalle brug kan rijden. God laat juist via dat smalle lijntje van ‘bijna vernietiging’ zien dat Hij precies weet wat Hij doet. Mag dat ons in deze tijd bemoedigen, en aansporen om ons vooral met Zijn Woord te bezig te houden. En laten we met ons hoofd in de hemel leven, waar complete rust is over het hele wereldgebeuren.
Het grote wonder dat Israël vandaag de dag nog steeds bestaat, is niet voor niets. Het bepaalt mij bij de belofte dat Israël straks een heerlijke positie in gaat nemen in het vrederijk van Koning Jezus. Daarom verheug ik mij met het volk: Am Yisrael Chai! (‘Het volk Israël leeft!’)
